Arctium lappa czyli łopian – lek na długowieczność?

Łopian większy to roślina dwuletnia, która należy do rodziny astrowatych. Nazwa tej rośliny pochodzi od słów „arctos” (z greckiego niedźwiedź) i „lappa” (przyczepiać się). Z kolei w medycynie ludowej łopian jest określany głowaczem, kolczystym zadziorem, a najczęściej rzepem lub dziadem. To właśnie ta roślina jest bohaterem przysłowia „przyczepił się jak rzep do psiego ogona”. Łopian większy może rosnąć do 2 m, a jego owoce posiadają haczykowato zakończone szczecinki, które przyczepiają się do ubrań oraz sierści zwierząt.

Czym właściwie jest łopian?

Łopian większy to chwast, którego właściwości prozdrowotne uczyniły go jednym z najbardziej poznanych chwastów na całym świecie. Odznacza się bogactwem biologicznie czynnych związków. W Polsce można go spotkać:

  • w pobliżu zabudowań,
  • w zaroślach,
  • na obrzeżach lasów i
  • w przydrożnych rowach.

W wielu rejonach kraju można także spotkać inne jego gatunki jak np. łopian pajęczynowaty czy łopian gajowy.

Gdzie występuje łopian?

Łopian można spotkać niemal na całym globie, gdyż występuje również na Syberii, w Himalajach, Chinach, Japonii, Azji Mniejszej czy na Kaukazie, a nawet w Ameryce Północnej i Południowej. Łopian jest zaliczany do grupy fitoterapeutycznych ziół, w fitoterapii oraz kosmetologii wykorzystywany jest przede wszystkim jego korzeń. W fitoterapii korzysta się także z liści łopianu i oleju otrzymywanego z jego nasion. Wykorzystywany korzeń łopianu powinien zostać wykopany jesienią, w pierwszym roku wzrostu rośliny lub wczesną wiosną, zanim wytworzy się łodyga kwiatowa. Następnie korzeń jest suszony w temperaturze około 40 stopni Celsjusza.

Skąd właściwości zdrowotne łopianu?

W korzeniu, w liściach i nasionach łopianu znajdują się biologicznie aktywne związki chemiczne takie jak:

  • białka, tłuszcze,
  • inulina, polisacharydy,
  • związki poliacetylenowe,
  • kwas arktygenowy,
  • fitosterole,
  • kumaryny, beta asparagina,
  • glikozydy,
  • pewne ilości olejków eterycznych,
  • saponiny,
  • siarka,
  • fosfor,
  • witamina C.

Jakie właściwości prozdrowotne posiada łopian?

Związki aktywne, które są obecne w korzeniu łopianu powodują:

  • detoksykację krwi, dlatego też związki te są określane, jako naturalny “oczyszczacz krwi”. Związki obecne w łopianie usuwają z krwi m.in. metale ciężkie, co poprawia krążenie krwi i stan zdrowia narządów ludzkiego organizmu;
  • wzmacniają układ limfatyczny, substancje będące w łopianie potrafią wywołać drenaż limfatyczny i detoksykację limfy, co wzmacnia aktywność funkcji układu limfatycznego;
  • pozwalają pozbyć się z organizmu nadmiaru płynów przez przyśpieszenie tempa wydalania moczu, a tym samym skutecznie eliminują toksyny z organizmu;
  • zmniejszają problemy dermatologiczne, dlatego też wyciąg z łopianu jest stosowany w leczeniu łuszczycy, świądu skóry, trądziku, wyprysków i czyraków. Ekstrakt z korzenia łopianu wzmaga metabolizm skóry macierzy pozakomórkowej, co prowadzi do redukcji zmarszczek;
  • obniżenie poziomu cukru we krwi, dzięki zawartości inuliny, która poprawia również gospodarkę lipidową;
  • łagodzą stany zapalne stawów oraz podagry;
  • zapobieganie chorobom nowotworowym, dzięki beta asparaginie występującej w korzeniu łopianu;
  • zwiększenie wydzielania żółci i śluzu w żołądku, dzięki czemu to naturalny „wspomagacz” przemiany materii;
  • łagodzenie przeziębień i infekcji, gdyż zawiera wiele związków o silnym działaniu antybiotycznym.

Jak jest stosowany łopian?

Łopian posiada nie tylko właściwości lecznicze i kosmetyczne, ale znajduje także zastosowanie w kuchni, gdyż zjada się jego pędy, młode liście i korzenie. Liście używane są do sałatek i zup. Natomiast zarówno w Chinach jak i w Japonii łopian jest hodowany, jako warzywo, a jego korzeń dodaje się do pożywienia. W Japonii z korzenia łopianu wykonuje się takie dania jak pierożki, różne słodycze, dżemy oraz napój o nazwie Gobocha. Właściwości łopianu znalazł zastosowanie w dziedzinach: ziołolecznictwa, kosmetologia i kuchnia, a nawet w przemyśle tekstylnym(gdzie jego budowa posłużyła do zaprojektowania i stosowania rzepów do zapinania odzieży.